นักดาราศาสตร์พบซูเปอร์โนวาเก่าแก่หมื่นล้านปี ชี้เป็นแหล่งแร่เหล็กบนโลก
ไหนๆ วันก่อนก็เสนอข่าวเกี่ยวกับซูเปอร์โนวาไปแล้ว วันนี้ขอขุดข่าวเก่าซักหน่อยมาเล่าด้วยเลยละกันนะครับ
ระบบสุริยะของเรามีอายุมาได้ประมาณห้าพันล้านปีแล้ว ซึ่งนับได้ว่าเป็นดาวฤกษ์รุ่นที่สอง นั่นก็เพราะว่าระบบสุริยะเราอุดมไปด้วยธาตุหนัก อย่างเช่นเหล็ก ซึ่งเป็นมรดกตกทอดมาจากโรงงานผลิตแร่ธาตุในยุคแรกนั่นเอง
ด้วยความสามารถในการมองวัตถุที่แทบจะมืดสนิทของหอดูดาว Subaru ทำให้นักดาราศาสตร์สามารถมองลึกเข้าไปในอดีตได้ และพวกเค้าพบซูเปอร์โนวาของดาวฤกษ์ยุคแรกที่เก่าแก่กว่าหมื่นล้านปี นี่ทำให้นักดาราศาสตร์มั่นใจว่า ซูเปอร์โนวาเก่าแก่เหล่านี้ คือที่มาของเหล็กในเอกภพของเราทุกวันนี้ครับ
ที่มา: ScienceDaily
หลายคนอาจสงสัยว่าทำไมดาวฤกษ์ถึงได้ชื่อว่าโรงงานผลิตแร่ธาตุ? อธิบายง่ายๆ ว่าเมื่อธาตุต่างๆ มาอยู่ใกล้กัน (ธาตุส่วนมากคือ H) จะเกิด 2 สิ่งที่อาจจะดูขัดแย้งกันก็คือ ความร้อน (พยายามหนีห่างออกจากกัน) และแรงดึงดูด (พยายามดึงมวลมาเพิ่ม) ในยกแรกๆ แรงดึงดูดจะชนะและทำให้บริเวณนั้นมี H มากขึ้นเรื่อยๆ จนเมื่อถึงจุดหนึ่ง แรงดึงดูดจะทำการหลอม He ขึ้นมาจาก H (ปฏิกิริยานิวเคลียร์ฟิวชัน) ดังนี้
\(\begin{align}
&\text{}_{1}^{1}\text{H}+\text{}_{1}^{1}\text{H}\rightarrow\text{}_{1}^{2}\text{H}+ e^{+}+ v_{ e}\\
&\text{}_{1}^{2}\text{H}+\text{}_{1}^{1}\text{H}\rightarrow\text{}_{2}^{3}\text{He}+\gamma\\
&\text{}_{2}^{3}\text{He}+\text{}_{2}^{3}\text{He}\rightarrow\text{}_{2}^{4}\text{He}+2\text{}_{1}^{1}\text{H}
\end{align}
\)
เมื่อกระบวนการนี้เสร็จสิ้น มันจะปล่อยพลังงานออกมา ตอนนี้แหละที่เราเรียกกลุ่มก้อนมวลนี้ได้เต็มปากเต็มคำว่าดาวฤกษ์ ตอนนี้ดาวฤกษ์จะหยุดยุบตัวลงเนื่องจากแรงโน้มถ่วงของมัน เพราะพลังงานที่เกิดขึ้นนี้ทำหน้าที่คอยเป่าธาตุต่างๆ ออกไป (และมันสมดุลพอดีกับแรงโน้มถ่วง)
แน่นอนว่าไม่มีอะไรอยู่ยงค้ำฟ้า เมื่อถึงตอนที่แกนกลางร้อนๆ ของดาวฤกษ์ใช้ธาตุ H หมด ดาวฤกษ์จะกลับมายุบตัวและมีอุณหภูมิสูงขึ้นอีกครั้ง จนกว่าจะสามารถหลอม He เป็นธาตุที่หนักขึ้นไปได้ และพอ He ที่แกนกลางหมด ก็จะเกิดเหตุการณ์ทำนองเดียวกันนี้วนไปวนมาเรื่อยๆ จนกระทั่งถึง Fe (เหล็ก) นั่นก็เพราะว่าการหลอม Fe ให้เป็นธาตุที่สูงกว่านี้ไม่ได้ปล่อยพลังงานกลับออกมาแล้ว ดังที่จะเห็นได้จากกราฟพลังงานยึดเหนี่ยวต่อนิวคลีออนนี้
คราวนี้ดาวฤกษ์จะยุบตัวลงอย่างรุนแรง จนแกนกลางหนาแน่นสูงมาก จนถึงขั้นนิวเคลียสอะตอมเล็กๆ ขยับไปไหนไม่ได้เลยทีเดียว ตอนนี้เองที่เกิดการระเบิดรุนแรง ที่เราเรียกกันว่าซูเปอร์โนวาครับ ส่วนแกนกลาง ถ้าไม่เป็นดาวนิวตรอน ก็ยุบหายไปกลายเป็นหลุมดำนั่นเอง
นอกจากนี้ ดาวฤกษ์ที่เพิ่งตายก็ไม่ทิ้งลายซะทีเดียว เพราะด้วยความแรงอย่างสุดขีดของซูเปอร์โนวานั้น ทำให้ธาตุที่โดนแรงระเบิดอัดสามารถฟิวชันเป็นธาตุที่หนักยิ่งขึ้นไปได้อีก อย่างเช่น Au (ทองคำ) ที่เราคาดว่ามันอาจตกลงมาบนโลกเมื่อนานมาแล้ว
หมายเหตุ ดาวฤกษ์ที่มวลน้อยๆ บางดวงก็หลอมแกนกลางได้ไม่ถึงธาตุ Fe นะครับ หมดแรงกลางทาง ไม่ทันได้ระเบิดเป็นซูเปอร์โนวาก็กลายเป็นดาวเคระห์ขาวธรรมดาไปซะก่อน
19 Comments
พลังงานยึดนิวต่อคลีออน <<< ผมเชื่อว่าพิมพ์ผิดนะ
เรื่องนี้น่าสนใจมากครับ เป็นความรู้ใหม่สุดๆเลยกราฟนี้
และยิ่งน่าสนใจมากเลยว่า ทำไมถึงไปสิ้นสุดที่เลข 56
นั่นสิ ทำไมไม่ 42 ?
ตัวแสดงสมการคณิตศาสตร์มันสุดยอดจริงๆ ฝีมือใครน้าาาาาา
จะบอกว่าเครื่องผมดูไม่ได้ เป็นแบบนี้อ่ะครับ
แรงดึงดูดจะทำการหลอม He ขึ้นมาจาก H (นิวเคลียร์ฟิวชัน) ดังนี้
[Math Processing Error]
เมื่อกระบวนการนี้เสร็จสิ้น มันจะปล่อยพลังงานออกมา ตอนนี้แหละที่เราเรียกกลุ่มก้อนมวลนี้ได้เต็มปากเต็มคำว่าดาวฤกษ์ ตอนนี้ดาวฤกษ์จะหยุดยุบตัวลงเนื่องจากแรงโน้มถ่วงของมัน เพราะพลังงานที่เกิดขึ้นนี้ทำหน้าที่คอยเป่าธาตุต่างๆ ออกไป (และมันสมดุลพอดีกับแรงโน้มถ่วง)
ก่อนหน้านี้ดูได้ปกติมาทุกอันนะ IE9 ครับ
ป.ล. อย่าบอกนะว่าจงใจใส่ [Math Processing Error] มาจริง ๆ น่ะครับ XD
The Phantom Thief
เข้ามาหัวเราะ XD
มีคนหางานให้คุณ neizod ทำ
ตั้งใจยังงั้นแหละครับ แต่ไม่กล้าระบุชื่อกลัวโดนอุ้ม XD
The Phantom Thief
cap มาให้ดูหน่อยได้มั้ยครับ
รบกวนลองกับ browser อื่นด้วยครับ
ขอบคุณครับ
edit:
ทดสอบ
\(\begin{align}
&\text{}_{1}^{1}\text{H}+\text{}_{1}^{1}\text{H}\rightarrow\text{}_{1}^{2}\text{H}+ e^{+}+ v_{ e}\\
&\text{}_{1}^{2}\text{H}+\text{}_{1}^{1}\text{H}\rightarrow\text{}_{2}^{3}\text{He}+\gamma\\
&\text{}_{2}^{3}\text{He}+\text{}_{2}^{3}\text{He}\rightarrow\text{}_{2}^{4}\text{He}+2\text{}_{1}^{1}\text{H}
\end{align}
\)
น่าจะเป็นที่ระบบ catch ครับ เดี๋ยวคงต้องปรึกษาพี่ลิ่วดูก่อน
คงจับภาพไม่ได้แล้วครับ วันนี้เปิดได้เฉยเลย - -" เมื่อวาน CTRL+F5 ก็แล้วยังไม่ได้เลย (T_T)
ตรงทดสอบก็ปกติเช่นกันครับ
ระบบ catch หรือ cache ครับ O_o
The Phantom Thief
ระบบ cash ครับ ;P (ตลกกลบเกลื่อนกันเลยทีเดียว)
โอ้จริงด้วย ที่ติดผมไว้สองพันเมื่อปีก่อนใช่มั้ยครับ ผมลืมไปแล้วนะเนี่ย (>_<)
The Phantom Thief
ระบบจายเงินสด!!
ขอบคุณสำหรับคำอธิบายครับ รู้งี้ผมน่าเรียนสายวิทย์ พลาดโอกาสจริงๆ - -*
google chrome เห็นแบบนี้ครับ
http://picsorlinks.com/file/photo/ph_or_157070_3e976a4.png
ลองดูใน IE9 ก็เป็นแบบเดียวกัน ...แบบนี้ปกติหรือเปล่าครับ
ถ้าแบบนี้ถูกแล้ว พิมพ์ตามมีตามเกิดน่าจะเข้าใจง่ายกว่าครับ -_-
ผมก็ขึ้นแบบนี้ แต่มันควรจะเป็นแบบ #7835 ครับ
ได้หรือยังครับ?
ได้แล้วครับ ลองสาม Browser เลยครับ
แต่ IE 9 มันค้าง ๆ ช้า ๆ แฮะ
ได้แล้วครับ เพิ่งได้ย้อนกลับมาดู ^^ ..งามมากครับ
เมื่อวานผมอ่านสมการได้ปกติดีนะครับ เข้าจาก Firefox 7.0.1
วันนี้ในเนื้อข่าวเพี้ยนแบบรูปเลย แต่ใน comment http://jusci.net/node/2151#comment-7835 ก็ปกติดีนะครับ ลองเข้าจาก IE9, Chrome 15.0.874.106 m, Firefox 7.0.1 เป็นเหมือนกันหมดเลย
อธิบายได้งดงามมากครับ